Konu kısaca: Al sat mı? Yoksa al unut mu? Hangisi daha çok kazandırıyor. Bu yazı içeriğimde; daha çok kazanmak için neler yapabiliriz, doğru alım ve satım noktaları , hangi strateji daha bizim için daha iyi onu değerlendireceğim. Ara ara piyasa dinamiklerinden, güncel konulardan da bahsedeceğim ve örnek bir çalışma yapacağım. İlginizi çekiyorsa devam edebilirsiniz.
Eğer bu piyasadaysanız; en öncelikli amacınız para kazanmaktır, herkesin olduğu gibi. Amaç belirli vadede maksimum karı yakalamak. Hepimizin piyasaya giriş tarihleri farklı. Sonuç olarak maliyetlerimiz ve tecrübelerimiz de öyle. Genel olarak yatırımcılar piyasaya yükseliş dönemlerinde girerler. Hype’ın ve fiyatların tavan yaptığı dönemlerde medyadaki reklamlar etkisiyle kalabalıklar oyuna dahil olur. Zaten bundan bir müddet sonra yükseliş biter. Ve elimizde büyük düşüşler sonucunda birçok yeni (mağdur) yatırımcı kalır. Bu noktada da yatırımcılar ikiye ayrılır. Bir kısmı kazanamadığı için piyasadan soğur ve oyundan çıkar.
Diğer devam eden kısım ise zararını kapatmak için hala piyasadadır. Burada da bir ayrışma mevcuttur: 1- ‘’Zararımı kapatayım çıkacağım’’ diyenler ve 2- Düşüş döneminde yavaş yavaş oyunun kurallarını öğrenip artık kalıcı olacak kişiler. Eğer siz de ikinci gruptan olanlardansanız devam ediyoruz. Borsanın doğası gereği, yeni yatırımcı hata yapmaya eğilimlidir. Ve sistem kişiye o hataları çabucak yaptırır. Sonuç olarak ilk başlarda hepimiz bu hataları yaptık. Bunlardan başlıca; -tepeden alımlar, -bilgisizce sosyal medyadaki kişilerden etkilenmek, -sürekli trade yapmak zorunda hissetmek, -kazanç görüntülerine aldanıp coinden coine geçip sürekli zarar etmek, -zararda ısrarcı, karda aceleci olmak (Bu cümle özellikle Türk yatırımcısı için söylenir) -shitcoinlerde %99’a varan düşüşlere yakalanmak. -tecrübesiz şekilde margin işlemlere girmek. Yani kısaca borsadaki para illüzyonuna aldanmak.
Yeni yatırımcının herhangi bir stratejisi olmadığı için, rüzgârda bir o tarafa bir bu tarafa savrulur. Sonuçta para bir şekilde kaybedildi. Artık geçmişe çizgi çekip geleceğe bakacağız. Artık elinizde kalan parayla sıfırdan başladığınızı düşüneceksiniz, psikolojinizi bu şekle sokacaksınız. Geçmiş hatalar sadece ders olarak kalacak, bu önemli. Ana düşünceyi baştan söyleyeyim. Eğer profesyonel değilseniz, yani çok iyi şekilde trade yapamıyorsanız alıp unutmak trend sonunda size trade yapmaktan daha çok kazandıracaktır. Gereken yeteri kadar sabırdır.
Bu bir genellemedir ve bunun doğruluğu sizin temel ve teknik kalitenize(işlem olarak) göre değişecektir. Geçmiş dönem verilerinden yararlanarak örnek bir çalışma yapacağım. Geçmişteki boğa ve ayı başlangıç zamanlarını bildiğimiz için bunlar üzerinden hesap yapacağız.
Cryptocurrency Historical Data Snapshot kısmından girip coinlerin geçmişteki durumları siz de görebilirsiniz. Coinmarketcap ilk 100 içerisinden rastgele 10 tane coin seçiyorum. Zaman ve coinler tamamen rastgele. Şöyle düşünün 17.02.2020 tarihinde piyasaya girdiniz. (Bugünden tam 3 yıl önce) Elinizde de ilk 100 içerisinden şu coinler olsun. O günün fiyatlarını da yazıyorum. Zamanı da bugünlere benzettiğim için şubat ayı seçtim. Ayrıca bir anlam aramaya gerek yok. Her birinden 100’er dolar aldığınızı düşünün. Toplam 1000 $ yatırmış oldunuz.
Tezos (xtz): 3.25$ Qtum (Qtum): 2.51$ Algorand (algo): 0.34$ Enjin (enj): 0.12$ Iost (iost): 0,0067$ Decred (dcr): 21.11$ Siacoin (sc):0,0028$ Monero (xmr):88.42$ Horizen (zen):13.07$ Nano(xno): 1.07$ ‘’O zaman ismi nano’’ Bu coinleri seçmemde özel bir neden yok. Sadece doge gibi çok fazla yükselen veya delist olan ekstrem bir coin seçmedim ortalama bir değer oluşsun diye. Şimdi bu coinlerin tam 1 yıl sonraki 21.02.2021 tarihindeki fiyatlarına bakalım.
Toplamda yaklaşık 4820$ yapıyor 1 yıl sonra. Sadece beklediniz hiçbir işlem yapmadınız. Bu süreçte düşüş de oldu yükseliş de, çok sayısı fud yaşandı bir sürü iyi ve kötü haber salındı piyasaya. Hiçbirini dinlemediniz, hiçbir şeyden etkilenmediniz. Sonuç 365 günde neredeyse 5x. Yine hiçbir şey yapmayarak sadece coinleri değiştirerek bundan daha iyi veya daha kötü çok farklı sonuçlar almak mümkün. İsteyenler denesin. Ee yani? İyi mi kötü mü? Bu tamamen size bağlıdır.
Ben o sürede alım satım yapar daha çok kazanırım, coinler arasında gezerim, haber kovalarım, dolara geçer alttan alırım diyorsanız kötüdür. Ama taş attım da kolum mu yoruldu 5x işte derseniz iyidir. Öğrenmeden de kazarım diyorsanız, ne var beklerim 2 sene diyorsanız, kaderinize razı olursunuz. Aslında bu kadar basit de değildir. Çok farklı ve fazla değişkene bağlıdır bu işlemler. Zaman aralığı uzadıkça olasılık sayısı da artarak milyon tane ihtimal doğurur.
Yine geçmişten örnek verelim. 2020 Mart ayında 0.10$ olan xrp, 2021 Nisan ayında 2$ oldu. Yani yaklaşık 20x yaptı. Aynı dönemde: Iota 0.05$’den 2.70$’a 54x, doge 0.001$’den 0.75$’a 750x zcash 17$’dan 370$’a yaklaşık 22x yaptı Tüm bunlar aynı zaman sürecinde yaşandı. Yani durum bir sürü değişkene bağlı. Ve biraz da şansa ihtiyacımız var. İyi yerden alım yapmak kadar doğru coini seçmek de çok önemli.
Aldığınız coin 100x yapmış, delist olmuş, çok iyi airdrop yapmış olabilir. Üst üste yapacağınız iyi tradeler paranızı kolay katlamanızı sağlayacaktır. Ya da haber öncesi satıp sonra tekrar ucuzdan almış da olabilirsiniz, bu da miktar arttırmanızı sağlamıştır.
Tam tersi ihtimaller de var. Panik işlemler yapıp miktar azaltabilirsiniz. Alıp zarar edip satıp üstüne sıralı zararlar zincirine girmiş de olabilirsiniz. Sırf başkası al dedi diye alıp, üzerinize boşaltılan malın altında bile kalmış olabilirisiniz. (Çokça yapılır) Anlayacağınız üzere, her şey sizde bitiyor. Bilgi birikiminize, psikolojinizi yönetebilmenize, sabrınıza, teknik konuda başarınıza, disiplininize bağlı. Kendinizi bilgi anlamında ne kadar doldurursanız, alacağınız kararlarda o kadar bağımsızlaşırsınız.
Evet, tecrübe zamanla kazanılıyor ama bu süreci kısaltabilirsiniz. Yüksek takipçili hesaplar al dedi diye, başkası şunu dedi diye pazarlanan coinlere bulaşmamış olursunuz. Bu lafı duymuşsunuzdur: Birilerinin kazanması için birilerinin kaybetmesi gerekiyor. O kaybeden grupta yer almamak için ‘’Bilgi’’. Her şeyden öte temel analizinizin de iyi olması gerekiyor. Boğa gelir ne de olsa her şey artar mantığı çok da iyi değildir.
Evet artar belki ama ne kadar artar önemli olan o. Araştırmalarınızı iyi yapmalısınız, yabancı diliniz iyi olmalı, farklı farklı yerlerden okumalar yapabilmelisiniz. Hiç birini yapamıyorsanız, herkesin güvenin kazanmış, bu konularda gerçekten bilgili olan insanlara danışmalısınız
Yaklaşık 8 aydır 20k altı maliyet oluşturma şansınız var, gayet yeterli bir zaman. Şu ana kadar 15.5k $ gördük en düşük nokta olarak. O seviyelerden alım yapılmalıydı. 13 gelir mi? Gelse ne olur ne fark edecek?
Aradaki 2000 dolarla mı zengin olmaya çalışıyorsun, olamazsın Bu çaba anlamsızdır. Tüm nakitti tepelerde bitirdiysen ve dip noktalarda alım şansın yoksa şansına küs senin için zaten yapacak bir şey yok.
Şu an için bitcoini nasıl geçmişte 60 dolardan almakla 100 dolar almak arasında fark yoksa ileride de 16K’dan yâda 12k'dan almak arasında fark olmayacak. Zamanla yine bir sürü fırsat gelecek. Bunların üzerinden bir sürü işlem geçmiş olacak. Yani taşın suyunu sıkmaya çalışmayın. Örnek olarak söylüyorum: Bu bölgelerin fiyat anlamında ilerisi için iyi olduğunu düşünüyorsam; o zaman elinde o coinden bulundururum. Ama bir his olarak da bir kez daha düşer diyorsun ve teknik olarak ihtimal varsa, o zaman elinde biraz da nakit olacak.
Bir hamle yapayım o da tutsun, yâda alayım bir daha hiç düşmesin düşüncelerine girmeyin. ‘’Buradan almam, kesin düşecek ben de oradan alacağım’’ gibi iddialı ve piyasayla inatlaşıcı düşüncelerden de kurtulun. Bunlarla kazanamazsınız.
Şu farklıdır, kişi çok profesyonel ve deneyimlidir. Yapar teknik analizini 9000$ dolar gelecek der ve planlarının bunun üzerine kurar, sonuçlarına hazırdır. Bu tamamen başkadır. Piyasada her iki yönde farklı farklı beklentiler olması normaldir. Ama şuna dikkat edin: zirvede, ‘’yükselecek’’ sesleri daha fazla, diplerde de ‘’düşecek’’ sesi fazladır.
Daha önceden de söylemiştim: Kalabalıktan ve onların düşüncelerinden uzak durun. Teknik olarak devam ediyorum. Benim mantığım uzun vade yatırım ve dönemsel olarak miktar arttırmaya yönelik al sat şeklindedir. Trend başlangıç noktaları olarak gördüğüm yerlerde alımlarımı yaparım. (Grafiklerimde ve yazılarımda bunları çok defa belirttim.)
Boğa dönemi içerisinde çapraz coin tradeleri, bazen dolara geçip miktar arttırma, ama çoğu zaman üzerine yatma şeklinde devam ederim. Sonunda herkesin piyasaya geldiği, 100x hedeflerin verildiği, milletin kredi çekip, araba tarla sattığı, hiçbir şeyden anlamayan kişilerin bile şansa para vurduğu dönemlerde de piyasadan yavaş yavaş çıkarım.
Bunun yanı sıra; teknik analizde, formasyonları, hareketli ortalamaları (MA, EMA, SMA, rsi, macd, lmacd, gmma gibi indikatörleri, hacim hareketlerini, dönemsel kalıp yapılarını ve benzerlikleri, onchain verileri kullanıyorum. Coinlere çoklu paritelerde bakıyorum. (örnek: eth/usd, eth/usd-log, eth/btc, eth dominance, eth/try) Piyasa dışı olarak DXY’nin (dolar endeksi) ve Amerikan borsalarının (özellikle nasdaq) durumlarından da yararlanıyorum. Neden nasdaq bakıyorum, çünkü tüm dünyadaki ürünler içerisinde, kriptoya diğerlerinden daha çok benzemesi, teknoloji ağırlıklı olması, klasik borsalar içerisinde yukarı-aşağı daha hızlı hareket etmesi… gibi nedenleri sayabilirim.
Yazıda bahsettiğim konular ile ilgili onlarca grafik hazırlayıp paylaşmışımdır. Onlar incelenebilir. Hafta sonu yazıya devam edeceğim. Sormak ve eklemek istediklerinizi altta yazabilirsiniz. Devam ediyorum, evet amacımız para kazanmak ama; bu iş hem bir borsa, teknoloji hem de yeni bir dünya. O yüzden işin içeriğini de öğrenmek gerekiyor. Öğrendikçe kazanç yollarınızın arttığını da göreceksiniz.
Bahsettiğim şeyler: staking, airdrop, mint, testnet vs gibi. Buradaki kazançlar bilgi sayesinde geliyor. Bilgi +sabır =kazanç. Şunu da unutmayın bazen kazanç için tahmininizden daha fazla beklemek zorunda kalacaksınız. Aldım ama gitmiyor? gitmez. Kim söyledi alır almaz gideceğini Kimsenin sizi zengin etmek gibi bir gayesi yok. Takipte olmalısınız aldığınız coini. Ekip ne yapıyor, burn haberi mi var, yeni bir listeleme mi gelecek? Önemli kişiler projeyi destekliyor mu? Yoksa kilit mi açılacak, toplam arz ne bunların hepsi önemlidir.
Yukarıda bahsettiğim tüm olgular bir bütündür. Hepsini bütün düşünmek gerekir.
המידע והפרסומים אינם אמורים להיות, ואינם מהווים, עצות פיננסיות, השקעות, מסחר או סוגים אחרים של עצות או המלצות שסופקו או מאושרים על ידי TradingView. קרא עוד בתנאים וההגבלות.