Wskaźnik jakości powietrza w Delhi przekracza 300: jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na gospodarkę Indii?
Wraz z wygasaniem obchodów Diwali jakość powietrza w Delhi nadal jest określana jako „bardzo zła” i przewiduje się, że ulegnie dalszemu pogorszeniu.
Kryzys zanieczyszczenia środowiska zwiększył obawy nie tylko o zdrowie publiczne, ale także o perspektywy gospodarcze Indii.
W piątek mieszkańcy Delhi obudzili się w gęstej mgle spowijającej miasto, a poziom zanieczyszczenia w Anand Vihar zaliczył się do kategorii „poważnej”.
Dane Centralnej Rady ds. Kontroli Zanieczyszczeń wskazują, że indeks jakości powietrza (AQI) w Delhi przekroczył 300, a stężenie zanieczyszczeń PM2,5 wyniosło 145 mikrogramów na metr sześcienny, co znacznie przekracza bezpieczny limit ustalony przez Światową Organizację Zdrowia.
Uporczywy problem zanieczyszczenia powietrza pogłębia się
Stolica Indii, w której mieszka ponad 30 milionów ludzi, zmaga się z jednym z najpoważniejszych problemów związanych z zanieczyszczeniem powietrza na świecie.
W roku 2023 wskaźniki AQI utrzymywały się na stale wysokim poziomie, szczególnie w miesiącach zimowych, gdy zimne powietrze zatrzymywało zanieczyszczenia blisko ziemi.
Badania wskazują, że w tym sezonie wzmożonego zanieczyszczenia, pogłębionego przez takie czynniki jak obchody Diwali i inwersja temperatur, występują poważne zagrożenia dla zdrowia, które wykraczają daleko poza Delhi, dotykając takie miasta jak Ćennaj, Bangalore i Shimla.
Z badania opublikowanego w czasopiśmie Lancet wynika, że w 2019 r. prawie 18% zgonów w Indiach wiązało się z zanieczyszczeniem powietrza.
Szczególny niepokój budzą drobne cząstki stałe (PM2,5), gdyż ich mikroskopijne rozmiary pozwalają im wnikać głęboko do płuc i krwiobiegu, zwiększając ryzyko chorób układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, a nawet nowotworów.
Wpływ zanieczyszczenia na PKB Indii
Według raportu Banku Światowego, utrzymujący się kryzys jakości powietrza w Indiach ma poważne konsekwencje gospodarcze. Kosztuje kraj szacunkowo 1,36% PKB z powodu kosztów opieki zdrowotnej i przedwczesnych zgonów.
Pracownicy narażeni na wdychanie niebezpiecznych substancji w powietrzu są narażeni na większe ryzyko zdrowotne i często muszą brać urlop z powodu choroby, co ma wpływ na ich wydajność.
Z kolei przedsiębiorstwa i systemy opieki zdrowotnej są pod ciągłą presją, co może mieć długofalowe konsekwencje dla wzrostu gospodarczego, zwłaszcza w Delhi, ważnym ośrodku rządowym i handlowym.
W 2023 r. Bank Światowy obliczył, że obciążenie gospodarcze wynikające z warunków zdrowotnych związanych z zanieczyszczeniem wyniosło ponad 36 mld USD. Dotknięte są również takie branże jak turystyka i rolnictwo.
Opinia o Nowym Delhi jako o jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast świata może zniechęcić zagranicznych turystów, co negatywnie wpływa na dochody z turystyki i ogranicza inwestycje biznesowe.
Sektor rolniczy również zmaga się ze spadkiem plonów spowodowanym złą jakością powietrza, co dodatkowo obciąża łańcuchy dostaw żywności i zagraża źródłom utrzymania milionów ludzi.
Przyczyny źródłowe: spalanie ścierniska, emisje spalin z pojazdów i inwersja temperatury
Do zanieczyszczenia powietrza w Indiach przyczynia się wiele źródeł, począwszy od emisji spalin samochodowych, poprzez pył budowlany i dym przemysłowy, aż po spalanie ściernisk w sąsiednich stanach, takich jak Pendżab i Haryana.
Choć często obwinia się pożary pól uprawnych, dane z Indyjskiego Instytutu Meteorologii Tropikalnej pokazują, że mimo iż spalanie ściernisk przyczynia się do powstawania zanieczyszczeń, to głównym źródłem pozostają emisje spalinowe.
Złożone warunki atmosferyczne związane z inwersją temperatury w zimie jeszcze bardziej zatrzymują zanieczyszczenia, przez co stają się one silniejsze i bardziej widoczne.
Mimo że w 2023 r. liczba pożarów w gospodarstwach rolnych zmniejszyła się o 38%, jakość powietrza nie poprawiła się znacząco, co pokazuje, jak trudno jest jednoznacznie wskazać przyczynę.
Naukowcy nie są również jednomyślni co do głównych czynników przyczyniających się do zachorowań, co utrudnia stworzenie skutecznych ram polityki.
Jakie kroki podjęły Indie?
Narodowy Program Czystego Powietrza (NCAP) Indii, uruchomiony w 2019 r., wyznaczył ambitne cele ograniczenia zanieczyszczenia w 122 najbardziej dotkniętych miastach. Jednak postępy programu były wolniejsze, niż oczekiwano.
Władze Delhi wdrożyły szereg środków mających na celu walkę ze smogiem, w tym ograniczenie ruchu pojazdów mechanicznych, stosowanie rozpylaczy mgłowych oraz inwestowanie w wieże smogowe — wysokie oczyszczacze powietrza, których zadaniem jest filtrowanie zanieczyszczeń.
Badania pokazują jednak, że skuteczność wież antysmogowych jest ograniczona, a krytycy twierdzą, że środki można by lepiej przeznaczyć na bardziej efektywne inicjatywy, takie jak rozbudowa zielonej infrastruktury.
Bardziej obiecujące działania obejmują elektryfikację transportu publicznego. Delhi zobowiązało się do zastąpienia wszystkich autobusów zasilanych sprężonym gazem ziemnym (CNG) pojazdami elektrycznymi do 2028 r., a wszystkie taksówki i pojazdy dostawcze mają być w pełni elektryczne do 2030 r.
Choć zmiany te są obiecujące, ich znaczący wpływ na jakość powietrza będzie widoczny dopiero po latach.
Wpływ na mieszkańców i działania oddolne
Mieszkańcy Delhi, szczególnie ci, którzy spędzają dużo czasu na zewnątrz, ponoszą ciężar zanieczyszczenia. Sprzedaż oczyszczaczy powietrza wzrosła, choć wielu nadal uważa te urządzenia za luksusy, a nie rzeczy niezbędne.
Niektórzy mieszkańcy zwrócili się do mediów społecznościowych, aby wyrazić swoją frustrację, podczas gdy inni eksperymentują z lekami „wzmacniającymi odporność”, aby przeciwdziałać chorobom związanym z zanieczyszczeniem.
Urzędnicy państwowi od czasu do czasu promowali takie „środki zaradcze” w Internecie, co wywołało sceptycyzm społeczny, ponieważ ludzie uważali, że rozwiązanie systemowe jest ważniejsze niż indywidualne porady zdrowotne.
Choć oddolne inicjatywy i kampanie edukacyjne zyskują coraz większą popularność, ogół społeczeństwa często czuje się rozczarowany, a możliwości nacisku na wprowadzenie bardziej zdecydowanej polityki są ograniczone.
Okresowe ograniczenia i zalecenia rządu, mające na celu unikanie aktywności na świeżym powietrzu w okresach dużego zanieczyszczenia, jedynie podkreślają skalę kryzysu.
Porównanie poziomu zanieczyszczeń w Indiach na świecie
Według IQAir, szwajcarskiej firmy zajmującej się technologią jakości powietrza, w Indiach znajduje się dziewięć z dziesięciu najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie i 42 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast.
Delhi regularnie znajduje się na szczycie listy, znacznie przekraczając bezpieczne poziomy AQI ustalone przez Światową Organizację Zdrowia. Z kolei inne kraje wykazały większy postęp.
Na przykład Chinom udało się obniżyć poziom PM2,5 w dużych miastach dzięki rygorystycznej polityce i inwestycjom w czystą energię, co pokazuje, że zrównoważone wysiłki mogą przynieść rezultaty.
W poszczególnych krajach wskaźnik śmiertelności z powodu zanieczyszczenia powietrza w Indiach jest niższy niż w innych częściach Afryki i Azji Zachodniej, gdzie pył pustynny i inne czynniki przyczyniają się do wysokiego poziomu cząstek stałych.
Jednak sama wielkość populacji Indii potęguje negatywne skutki dla zdrowia, co przekłada się na wyższą całkowitą liczbę zgonów związanych z zanieczyszczeniem.
Droga naprzód: rozwiązanie kryzysu zanieczyszczenia powietrza w Indiach
Aby sprostać wyzwaniom związanym z jakością powietrza w Indiach, konieczne jest kompleksowe podejście obejmujące skuteczniejsze egzekwowanie obowiązujących przepisów, zwiększenie finansowania i stałe kampanie na rzecz zwiększania świadomości społecznej.
Eksperci uważają, że najbardziej natychmiastowe korzyści przyniesie wprowadzenie surowszych przepisów i zachęt do ograniczania emisji spalin samochodowych i zanieczyszczeń przemysłowych na rzecz zielonej energii.
Lepsze zbieranie danych i monitorowanie jakości powietrza pozwoliłoby również lepiej zrozumieć trendy dotyczące zanieczyszczeń, co z kolei umożliwiłoby skuteczniejsze interwencje.
Przejście na zrównoważone planowanie urbanistyczne, np. zwiększenie powierzchni terenów zielonych i inwestowanie w czystszy transport publiczny, mogłoby ograniczyć długotrwałe zanieczyszczenie powietrza.
Ponadto współpraca międzynarodowa i wsparcie ze strony globalnych agencji ochrony środowiska mogą pomóc Indiom w dążeniu do czystszego powietrza, gwarantując, że rozwój gospodarczy nie będzie odbywał się kosztem zdrowia publicznego.
Aby Indie mogły skutecznie zająć się tym problemem, decydenci polityczni muszą zdać sobie sprawę z szerszych skutków ekonomicznych zanieczyszczenia.
Polityka czystego powietrza to nie tylko nakaz zdrowia publicznego, ale także strategiczny imperatyw ekonomiczny. Z milionami obywateli w wieku produkcyjnym, których to dotyczy, produktywność i system opieki zdrowotnej w Indiach są pod presją.
Zatem rozwiązanie problemu zanieczyszczenia powietrza może poprawić jakość życia, pobudzić wzrost gospodarczy i uczynić Indie światowym liderem zrównoważonego rozwoju.